خرید و مشاوره فنی: 65555653-021

مدیریت محیط گلخانه چگونه است؟

فهرست مطالب

کمبود منابع طبیعی به ویژه منابع آبی موجود و نیاز به تامین غذا برای جمعیت رو به رشد جهان موجب استفاده بهینه از منابع طبیعی بیش از گذشته شده است. کمبود منابع طبیعی (زمین و آب در دسترس)، ناهمگونی شرایط محیطی و ماهیت تولید زراعی محصولات کشاورزی باعث عدم تعادل در عرضه و تقاضای محصولات کشاورزی شده است و مردم همواره به فکر چاره جویی بوده اند. این مشکلات منجر به توسعه روش های جدیدی برای تولید محصولات باغی شده است که یکی از آنها محصولات گلخانه است. گلخانه با فراهم آوردن شرایط تولید مصنوعی (دما، رطوبت و نور) شرایط مطلوبی را برای رشد محصولات خارج از فصل ایجاد می کند. محصولات گلخانه باعث کاهش هزینه های تولید نسبت به کشت محصول به روش سنتی آن (با کاهش نیروی کار و افزایش بهره برداری در واحد سطح)، افزایش بهره برداری باتوجه (به دلیل کنترل دقیق عوامل موثر در تولید) و تولید خارج از فصل می شود. علاوه بر این، ضمن ایجاد اشتغال پایدار و درآمد بالا، محصولات گلخانه منجر به خارج از فصل تولید محصول شده است تا مصرف کنندگان بتوانند محصولات متنوع تری را به دست آورند. با توجه به نکات فوق و محدودیت منابع آبی و زمینی ایران، توسعه واحدهای در سطح گلخانه یکی از راهکارهای مناسب برای تجاری سازی بخش کشاورزی و رقابت پذیر و فعال بخش کشاورزی در بازار جهانی است. گیاهان برای رسیدن به رشد حداکثر و بهینه نیاز به رشد در یک محیط کنترل شده مانند شدت نور، دمای روز، دمای شب، هوا و رطوبت خاک دارند. همچنین کنترل عوامل مضر مانند باد، طوفان های مخرب، سرما و یخبندان بسیار مهم است. از طریق ساخت گلخانه می توانیم چنین شرایط مناسبی را تا حد امکان فراهم کنیم. 

تعریف گلخانه

 گلخانه یا گیاه خانه فضایی محصور است که با پوششی شفاف برای عبور نور پوشش داده شده  است که در آن میتوان انواع گل و گیاه راکشت کرد. دلیل ساخت چنین مکانی کنترل عوامل محیطی است. دلیل اصلی جذب انرژی خورشیدی در داخل گلخانه و تولید اثر گلخانه ایی است. نور خورشید از دیوار شفاف گلخانه عبور می کند و در داخل گلخانه محبوس می شود و گلخانه را گرم می کند. محیط حفاظت شده در گلخانه رشد محصولات را تسریع می کند. گلخانه با کنترل شرایط محیطی راه را برای کشت محصولات مختلف در سراسر جهان و در تمام فصول سال هموار کرده است. مخصوصاً برای کاشت و تکثیر گیاهانی که در هوای سرد نمی توانند در فضای باز پرورش داده شوند مناسب است. این روش تولید در دنیای مدرن کنونی به یکی از پر بازده ترین بخش های کشاورزی تبدیل شده است که نیازمند به سرمایه گذاری اولیه زیادی دارد. از آنجایی که این زمینه نیاز به سرمایه گذاری زیادی دارد، مدیریت صحیح در ساخت، انتخاب سایت، نوع گلخانه و پوشش گلخانه بسیار مهم است که منجر به استفاده صحیح از سرمایه و تضمین سود گلخانه خواهد شد. طبقه بندی سطح گلخانه با توجه به ساختار آن به دو دسته نوع ثابت و نوع متحرک تقسیم می شود. 

گلخانه طبقه بندی شده بر اساس نوع تولید

 1. گلخانه سبزیجات و صیفی جات شامل خیار، گوجه فرنگی، توت فرنگی، فلفل، بادمجان، طالبی، سبزیجات برگ دار (ریحان، شاهی و غیره) و سایر محصولات است.2. گلخانه‌ تولید گل و گیاهان زینتی، تولید انواع گلهای شاخه بریده مانند گل رز و گیاهان مناسب محیط سرپوشیده است. 
مدیریت محیط گلخانه چگونه است؟
 3. گلخانه سالنی که در آن قارچ صدفی و قارچ دکمه ایی پرورش داده می شود4. پرورش گیاهان دارویی 

مزایای کشت کشت گلخانه

 در مصرف آب و منابع آبی صرفه جویی می شودبازده در واحد سطح را افزایش خواهید دادهر سال بیش از یک محصول تولید خواهید کردبهبود کیفیت محصول (کاهش استفاده از آفت کش ها)تولید فاقد وابستگی به شرایط محیطی و امکان تنوع در برنامه کشت است.قابلیت تولید محصولات در تمام فصول.استفاده از تکنیک های نوین کشاورزی مانند کشت طبقاتیمی توانید در زمین غیر زراعی از سیستم هیدروپونیک گلخانه استفاده کنید 

کنترل شرایط محیطی گلخانه

 شرایط محیطی به طور مستقیم بر فعالیت های شیمیایی در فرآیند فتوسنتز گیاهان تأثیر می گذارد. عواملی مانند دما، شدت نور، آب و غذا نیز بر فتوسنتز تأثیر می گذارند. بسته به دمای محیط، تنفس گیاهان تغییر می کند. توصیه می شود که محدوده دمایی ایده آل برای اکثر گیاهان گلخانه بین 10تا 25 درجه سانتی گراد برای افزایش بازده فتوسنتز باشد. بنابراین، محیط گلخانه باید همیشه کنترل شود تا راندمان رشد گیاهان به حداکثر برسد. می توان از کودها برای افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش های محیطی گلخانه (مانند شوری، سرما و گرما) استفاده کرد، زیرا ممکن است رویدادهای غیرقابل پیش بینی در گلخانه رخ دهد یا شرایط کنترل شده ممکن است کمی متفاوت از گیاهان باشد. به همین دلیل می توان از کودهای سولفات پتاسیم و نیترات کلسیم به خوبی با هم استفاده کرد. در زیر به بررسی چند عامل مهم محیطی می پردازیم. 

دمای گلخانه

 کنترل دمای گلخانه یکی از شرایط اساسی برای رشد خوب گیاهان است. برخی از گیاهان مانند گیاهان گرمسیری به دمای بالاتری نیاز دارند. برخی دیگر به راحتی در دمای کمتر از 20 درجه سانتیگراد رشد خواهند کرد. گیاهان انتقال یافته از مناطق سردسیر این ویژگی را دارند مانند پامچال. نحوه تنظیم دما در این مکان ها بستگی به سیستم گرمایشی به کار رفته در آنها دارد. برای این کار از بخاری ها یا سیستم های گازی مختلفی استفاده می شود. سیستم گرمایش باید اجازه دهد که توزیع دما در داخل گلخانه یکنواخت باشد و کمترین تأثیر را بر محیط داشته باشد. 
مدیریت محیط گلخانه چگونه است؟
 

نیاز گیاهان به نور

 همه گیاهان به نور یکسانی نیاز ندارند. گیاهان با توجه به نیاز نور به سه گروه تقسیم می شوند. .گیاهان روز بلند: مانند گیاهان فصلی در تابستان برای گلدهی به 10 تا 14 ساعت نور نیاز دارند..گیاهان روز کوتاه: برای شکوفه دادن به نور کمتر از 12 ساعت نیاز دارند مانند گل داوودی..گیاهان بی تفاوتی تمام روز: این گیاهان برای نگهداری در منزل مناسب هستند. مانند حنا یا بگونیا به نور خورشید حساس نیستند و در تمام طول سال گل دارند. جهت سازه گلخانه، برای مقدار نور دریافتی توسط گیاهان بسیار موثر است: .سایه های اسکلت گلخانه را دنبال کنید تا در زمان های مختلف موثر باشداین مشکل در تولید زمستانه اهمیت بیشتری پیدا می کند. بهترین انتخاب برای مکان گلخانه به صورت نمای جنوبی یا نمای جنوب شرقی است که از طریق پذیرش تمام روز بهترین شرایط را برای رشد گیاهان فراهم می کند. البته نور صبح در شرق نیز برای بسیاری از گیاهان کافی است، زیرا نور صبح به گیاهان اجازه می دهد زودتر جذب انرژی کنند. درختان برگ ریز مانند درختان افرا و بلوط می توانند به طور موثری نور قوی بعد از ظهر تابستان را با ایجاد سایه کاهش دهند. البته لازم به ذکر است که درختان در هنگام صبح سایه گلخانه خواهند داشت. این درختان نور کافی برای رسیدن به گلخانه در زمستان دارند، زیرا در پاییز برگ های خود را می ریزند. 

جریان هوا گلخانه

 در این مورد، گردش هوا حائز اهمیت است. هنگامی که گیاهان در معرض هوای تازه خارج شده قرار می گیرند، هوای تازه در نزدیکی برگ ها تامین می شود و گیاهان می توانند اکسیژن را برگردانند و از دی اکسید کربن تازه استفاده کنند. جریان هوا همچنین به حفظ رطوبت نسبی پایین و کنترل دما در گلخانه کمک می کند. گلخانه تجاری به تمام الزامات فوق و موارد دیگر بستگی دارد. در گلخانه تجاری هدف اصلی سود است که برای رسیدن به این هدف باید مکان در تامین شرایط محیطی مورد نیاز موثر باشد. گلخانه باید نور و دما را به شدت کنترل کند. اخیراً رایانه ها به طور گسترده ای برای چنین کنترلی مورد استفاده قرار گرفته اند. علاوه بر این، وجود گازهای سمی و گرد و غبار در گلخانه می تواند یک مشکل جدی باشد. این گازها شامل مونوکسید کربن، اکسید نیتروژن و دی اکسید نیتروژن است که ممکن است توسط تجهیزات گرمایشی منتشر شود. 

زهکشی گلخانه

 یکی از موارد مهم برای ساخت سطح گلخانه توجه به زهکشی آن است. در مناطقی که بافت سخت و لایه های زیرزمینی غیرقابل نفوذ دارند، با قرار دادن لوله های سفالی متخلخل یا سایر روش های ابداعی در زیر بستر، اقدامات لازم برای بهبود زهکشی انجام می شود. 
مدیریت محیط گلخانه چگونه است؟
 

باد شکن

 در مناطق بادخیز، از موانع طبیعی مانند ردیف درختان یا تپه ها برای کاهش آسیب باد استفاده کنید. حداقل فاصله شرق و غرب از درختان گلخانه باید حدود 2.5 برابر ارتفاع درختان باشد. این فاصله در جنوب از ارتفاع یک درخت بیشتر است. 

از استراتژی یکپارچه سازی دما استفاده کنید

 زیرا آب عنصری غیرقابل جایگزین در تمامی سیستم های گلخانه است. حفظ تعادل دمایی آن به جلوگیری از گرم شدن گیاهان در روز و یخ زدگی در شب کمک می کند. علاوه بر این، تنظیم دمای آب به صرفه جویی در مصرف انرژی کمک می کند. 

کاهش نشت هوا

 کاهش نشت هوای گرم مصنوعی می تواند انرژی گلخانه را ذخیره کند. برای جلوگیری از اتلاف انرژی به نکات زیر توجه کنید: از درها، پنجره ها و دریچه های عایق استفاده کنید.فضای گلخانه را ایزوله کنید.یک دستگاه خودکار راه اندازی کنید تا دهانه را به درستی باز و بسته کند.در صورت لزوم، خروجی هوا را ببندید.مطمئن شوید که تمام درها و پنجره ها به درستی بسته و سفت شده باشند.درب و دیواره جانبی نتیجه گیری ایجاد یک گلخانه مناسب جهت فعالیت های کشاورزی و ایجاد درامد مناسب از جدیدترین روشهای تجارت در زمینه کشاورزی می باشد و نیازمند دانستن روشها و فنون مناسب در این زمینه است شما با دانستن اصول و قواعد حاکم بر رشد گیاهان و آشنایی با فرایند طبیعی و انتخاب محل مناسب ضمن بکارگیری نیروی ماهر و مدیریت مناسب منابع می توانید بهترین نتیجه را به دست آورید

      مرتب‌سازی مقالات:

    • پیش‌فرض
    • جدید‌ترین
    • پربازدیدترین
    • بیشترین امتیاز

      جدید‌ترین مقالات:

    مشاهده مقالات بیشتر
    دیدگاه خود را در مورد این مطلب بنویسید:
    کاربر میهمان

    تایید و ارسال
    انصراف
    دیدگاه کابران:
      نمایش دیدگاه‌های بیشتر