معرفی انواع لوله های آبیاری بارانی

امروزه روش های متفاوتی از آبیاری بارانی در دنیا استفاده می شود یکی از ارزانترین و راحت ترین روش ها استفاده از لوله های بارانی پی فلکس یا رین پایپ است، که با توجه به سهولت کاربرد و قیمت ارزان تر و دیگر مزایایی که خدمتتان شرح می دهیم طرفداران زیادی بین کشاورزان دارد.این لوله ها از جنس پلی اتیلن نرم بوده و انعطاف پذیری بسیار بالایی دارند. بواسطه سوراخ یا شکاف هایی که بر روی آنها تعبیه شده آب را به فواصل معینی از لوله به طرفین پخش می نمایند.

این لوله های بارانی برای کشت های مختلف در کشاورزی از جمله:

1_آبیاری زعفران ، زیره، پیاز، گیاهان پایه کوتاه و تعدادی از سبزیجات (کاهو، کلم، هویج،…)2_آبیاری خاک آب کلیه گیاهان زراعی؛ مانند: گندم، جو، چغندرقند،..3_آبیاری گیاهانی که به روش دیم کاشته می شوند.(گندم، جو)4_آبیاری باغات و درختان میوه5_آبیاری گلخانه ها

لوله های بارانی اولین بار در سال 1387 در خراسان رضوی _ شهرستان تربت حیدریه مزرعه آقای منوچهر مالکی جهت آبیاری زعفران مورد استفاده قرار گرفت. از آن زمان تاکنون این لوله ها در مناطق مختلف کشور استفاده شدند، از جمله برای آبیاری پیاز در استان فارس و هرمزگان طرفداران ویژه ای داشته و دارد. زیرا با رعایت یکسری از اصول آبیاری که این منطقه انجام شد، توانستند با آفت تریپس (Trips) که در پیاز بسیار گریبان گیر کشاورزان بود، مقابله نمایند و استفاده از سم را به شدت کاهش دهند.

دو روش استفاده ازلوله های بارانی

1_ ثابت2_متحرک

روش اول(ثابت):

در این روش کل زمین به این ترتیب تحت پوشش لوله های بارانی قرار می گیرد:

به عنوان مثال اگر شما یک زمین یک هکتاری(100متر*100متر) داشته باشید؛با نصب لوله فرعی 90 یا 110 میلی متر هر 5 متر یک انشعاب گرفته شده که با 20 رول لوله بارانی که در زمین پهن می‌شوند کل زمین آبیاری می شود و در کل دوره ی آبیاری (یک فصل زراعی) محصول این لوله ها بر روی زمین ثابت باقی می مانند.

معمولاً این روش برای کلیه کشت ها مناسب بوده از جمله کشت پیاز، باغات و کشت هایی که امکان جابه جایی لوله ها در طول دوره کشت میسر نباشد، مورد استفاده قرار می گیرد.لوله های بارانی ایرانی ورسک مناسب ترین انتخاب در این روش هستند.

روش دوم(متحرک):

در این روش که با شرح یک مثال توضیح می دهیم شما برای قسمتی از زمین خود لوله بارانی تهیه می کنید، سپس بعد از هر آبیاری لوله ها را جابه جا می نمایید.نکته: حتماً باید تعدادی لوله به حالت رزرو داشته باشید، زیرا شما نمی توانید بلافاصله بعد از آبیاری ، لوله های بارانی خود را جابه جا کنید زیرا زمین قابل رفت و آمد نیست . حدود 8 الی 12 ساعت باید از آبیاری بگذرد تا بتوانید لوله هارا جابه جا کنید.

مثال: اگر دبی آب خروجی پمپ 30 لیتر در ثانیه باشد با لوله های بارانی کره ای (پی فلکس) شما همزمان می توانید 6 الی 7 خط  آبدارنمایید، و حداقل 3 برابر این تعداد را باید رزرو داشته باشید، به عبارتی برای 30 لیتر در ثانیه شما 28 رول لوله بارانی کره ای باید خریداری نمایید.

در این روش استفاده از لوله های بارانی چینی و کره ای توصیه می گردد؛ چون این لوله ها دارای الیاف پلی اتیلن بوده و ضخامت و مقاومت بیشتری نسبت به لوله های ایرانی دارند که جابه جایی مداوم امکان پذیر می گردد، ولی لوله های ایرانی اگر جابه جا شوند طول عمر آن به یک فصل کاهش می یابد.

لوازم مورد نیاز برای یک هکتار:

1_لوله اصلی که مناسب با دبی موجود در مزرعه انتخاب می شود و لوله فرعی که می تواند از سایز 75 به بالا باشد.2_کمربند پلی اتیلن که دارای ناف “2 اینچ می باشد.3_مغزی پلی اتیلن “24_شیرتوپی پلیمری (دسته فلز،دسته پلیمر) “25_سرشیلنگی “26_بست فنری “27_نوارتفلون جهت آب بندی شیر

نکته:درصورت استفاده از شیرتوپی پلیمری که یکسر رزوه نر و یکسر رزوه ماده دارد مغزی “2 حذف می گردد.نکته:درخصوص انتخاب سرشیلنگی دقت فرماییدکه همه سرشیلنگی های 2 اینچ موجود در بازار برای همه لوله های بارانی مناسب نیستند.در هنگام خرید حتماً کنترل فرمایید.

نکات مهم که باید درمورد لوله های بارانی بدانید:

1_قطر سوراخ ها، تعداد سوراخ ها و فواصل بین سوراخ های تعبیه شده بر روی لوله های بارانی ایرانی متفاوت بوده و این امر باعث شده بعضی از تولیدات  آبدهی بسیار بالاتری نسبت به دیگر موارد داشته باشند.این امر باعث ایجاد روان آب در اکثر مزارع کشاورزی می شود ولی خوشبختانه لوله بارانی ورسک اتصال در نهایت دقت و اصول علمی تولیدشده و شما می توانید با خیال آسوده خرید خود را انجام دهید.2_کورکردن انتهای لوله:برای کور کردن لوله بارانی ابتدا یک قطعه 10 سانتی از انتهای لوله را برش زده و سپس انتهای لوله را 10 سانت 10 سانت روی هم تا می کنیم و بعد قطعه برش خورده را مانند کلاه بر روی آن می کشیم این روش از گره زدن بسیار بهتر است زیرا شما نیاز دارید درطول دوران آبیاری چندین بار انتهای لوله بارانی خود را باز نموده و آنرا شستشو دهید.3_در اولین آبیاری حتماً انتهای لوله بارانی را باز بگذارید تا خطوط لوله شستشو شده سپس اقدام به بستن انتهای آن نمایید.4_اگر خاک شما دارای بافت سبک یا متوسط باشد، استفاده از لوله های بارانی چینی، ایرانی و کره ای توصیه می شود.اگر بافت خاک درصد رس بالایی داشته باشد(خاک سنگین)  استفاده از لوله بارانی کره ای توصیه می گردد.5_با توجه به خاموش بودن سیستم، آب داخل لوله تخلیه می شود.درصورت وزش باد ممکن است این لوله ها توسط باد جابه جا شود به همین خاطر شما می توانید با استفاده از اتصال خنجری پی فلکس لوله را در زمین مهار نمایید.

دستگاه های آبیاری بارانی:

شیلنگی با قرقره کوچک (آبپاش تفنگی یا GUN)

آبپاش تفنگی از یک روزنه لوله ای دایره شکل با قطر نسبتاً زیاد که حجم زیادی از آب را در الگوی دایره شکل پخش می کند، تشکیل شده است. فشار لازم برای پخش آب در این سیستم بسیار زیاد است.معمولاً لوله اصلی ( Main Line ) در وسط زمین کشیده می شود و شیلنگی که آبپاش به آن وصل است از دو طرف به آن متصل می شود.حداکثر طول لوله 200 متر می‌تواند باشد.شیلنگ پلیمری بوده و قطر آن 25 یا 32 می باشد.

دستگاه آبفشان غلطان (wheel move)

عبارت است از یک خط فرعی آبیاری تحت فشار از جنس آلومینیوم، با فواصل یکسان آبپاش که بر روی چرخ های بزرگ فلزی نصب شـده و به وسیله نیروی محرکه موتوری جابجا می گردد. این دستگاه برای اولین بار در سال 1940 ساخته شد و هم اکنون در ایران و اغلب کشورهای جهان درحال کار می باشد.باد از عوامل تأثیرگذار در کارکرد دستگاه هست.قطر لوله ویل موو 4 اینج آلومنیومی،با طول 12 متر است.کمترین طول ویل موو 204 متر و بیشترین طول آن 372 متر می باشد.

همچنین دستگاه دستی ویل موو به نامHand rollبدون استفاده از نیروی محرکه موتوری است که طول آن کمتر از 204 متر،قطر لوله 3 اینچ و طول لوله آن 6،9،12 متر است و توسط کارگر جا به جا می شود.جنس لوله اصلی که جابه جا نمی شود پلی اتیلن می باشد.

دستگاه لینیر

دستگاه لینیر تشکیل شده از یک ارابه، تعدادی دهانه، شاسی و اورهنگ که به یکدیگر متصل شده اند.ارابه دستگاه دارای دو محور مستقل بوده و از طریق سیستم راهبری کنترل می شود. دوالکتروموتور نیروی محرکه چهار چرخ ارابه را تأمین می کند.دستگاه در امتداد زمین به صورت خطی حرکت می‌کند.الکتروگیربکس،گیربکس،آبپاش و تابلوبرق آن وارداتی می باشد ولی بدنه آن در داخل کشور هم تولید می شود و جنس آن از فولاد گالوانیزه می باشد.

دستگاه سنتر پیوت

یک نوع ماشين آبیاری تحت فشار است که داراي يک دکل مرکزی ثابت در وسط مزرعه و مجموعه اسپن ها (دهانه ها) حول آن در يک مسير دايره ای حرکت می کنند و وظيفه آن پخش يکنواخت آب ورودی به دکل مرکزی در سطح کل مزرعه توسط آبپاشهای تعبيه شده در روی آن با فواصل مشخص، و انجام يک آبیاری کامل می باشد.

دستگاه سنترپیوت، از یک پاشنه، تعدادی دهانه، شاسی و اورهنگ  تشکیل شده که به یکدیگر متصل شده اند.پاشنه دستگاه بر روی یک فونداسیون نصب شده و با ایجاد نقطه مرکزی دوران دستگاه را موجب می شود. این پاشنه وظیفه تغذیه آب و برق دستگاه را به عهده داشته و سیستم مرکزی کنترل بر روی آن نصب می شود.جنس بدنه فولاد گالوانیزه و طول لوله ها : 6 متری و 12 متری و قطر لوله ها : 8/5 -6 و 8/5 -8 اينچ به ضخامت3 میلی متر می باشد.