خرید و مشاوره فنی: 65555653-021

انواع بستر کشت گلخانه ای کدام است؟

فهرست مطالب

موادی که برای بستر کاشت به کار می‌روند شامل خاک زراعی، شن، پرلیت، پلی‌استیرن و انواع مختلف پیت، راک وول، خاک اره و غیره هستند که به صورت مخلوط‌های مختلف توسط پرورش دهندگان استفاده می شوند و این محصولات به صورت تجاری فروخته می شوند و توسط مؤسسات تحقیقاتی ارائه می شوند.

بسیاری از آنها تأثیر خوبی دارند و بسیاری دیگر تأثیر چندانی ندارند. تهیه این مخلوط ها برای هر گیاه به روشی خاص انجام می شود که اغلب منجر به تهیه محیط نامناسب برای ریشه ها می شود. در تهیه این مخلوط ها ، کارآیی اقتصادی نیز باید در نظر گرفته شود. بنابراین ، ما باید اصول اساسی را در انتخاب محیط ریشه بدانیم.

چرایی استفاده از بستر کشت در گلخانه

مشکل فقیر شدن تدریجی خاک که در بسیاری از موارد به دلیل تک محصولی بودن آن ایجاد می شود ، دهه ها پیش منجر به اجرای سیستم چرخش گلخانه ای شد که گلخانه را با ابزار خاصی جابجا می کرد یا به سادگی مکان گلخانه را تغییر می داد. تا بتوانند زراعت کنند.

اجزای محیط رشد در گلخانه ها

۱- مواد آلی

•    پیت

پیت بازمانده گیاهان آبزی و نیزارهایی است که در حالت نیمه پوسیدگی (تخمیر) در زیر آب قرار دارند. ترکیبات پیت بسته به نوع و مقدار مواد تشکیل دهنده ، حالت تخمیر و درجه اسیدیته متفاوت است. رنگ خزه پیت از قهوه ای روشن (حداکثر تجزیه) تا قهوه ای (حداقل تجزیه) متفاوت است. این بستر جایگزین خاک برگ می شود و علاوه بر حفظ رطوبت ، خطر انتقال بذر علف های هرز یا بیماری وجود ندارد. در گذشته خزه ها را با دست جمع می کردند و تکه تکه می کردند تا به مدت یک سال خشک شوند. تا اینکه آب از آن خارج شود و خشک شود. به منظور افزایش احتباس آب ، می توان خزه هایی را در جایی قرار داد تا یخ بزند ، که باعث پارگی سلول ها و افزایش احتباس آب می شود.

•    پوست درختان (Wood Shaving or Shredded Bark)

پوست درختان دارای لیگنین است که تجزیه آن کمی کندتر از سلولز است و سلولز که برای تجزیه شدن نیاز به اضافه کردن نیتروژن دارد. پوست درختان به دو گروه طبقه بندی می شود:

الف- پوست درختان چوب سخت (Hardwood Bark)

این شامل درختان برگریز کوچک مانند افرا و بلوط است و به جنگل هایی گفته می شود که حداقل 85٪ لیگنین دارند. از آنجا که سلولز بیشتری دارد ، سه برابر سریعتر از چوب نرم تجزیه می شود. دارای نیتروژن، فسفر و پتاسیم بیشتر، ولی کلسیم آن نسبت به چوب نرم کمتر است. از این گروه گردو، گیلاس و افرای نقره‌ای دارای مواد بازدارنده رشد هستند.

انواع بستر کشت گلخانه ای کدام است؟

ب- پوست درختان چوب نرم   (Softwood Bark)

شامل مخروطیان مانند صنوبر، کاج، سدر، نراد، کوهناژ  و شوکران (Hemloch) است. دارای بیش از ۸۵ درصد لیگنین (معمولاً ۹۵ درصد) هستند. حاوی عناصر کم مصرف بیشتری (به ویژه منگنز) نسبت به چوب سخت است. سرو، کاج پوندر وزا، کاج سفید دارای مواد بازدارنده رشد و کاج استخری یا کاج جنوب آمریکا و کاج اسلش (Slash Pine) فاقد مواد بازدارنده رشد هستند.

تکه درشت پوست صنوبر محیط مناسب کشت گیاه ارکیده است. تحقیقات متخصصین علوم گیاهی دانشگاه اوهایو نشان داده است که اگر چوب به خوبی فرآوری شود جلو رشد عوامل پوسیدگی ریشه (Pythium , Thielaviopsis) و همچنین عوامل گیاهچه میری (Rhizoctonia, Fusarium) و برخی نماتدها را می‌گیرد. اهداف تجزیه پوست عبارتند از: از بین رفتن ترکیبات بازدارنده، فاسد شدن چوب و خردشدن ذرات بزرگ‌تر به کوچک‌تر.

•    خاک برگ (Leaf Mold)

خاک برگ حاصل از پوسیدگی برگهای درختان غیر مثمر است. برای تهیه آن برگهای گیاهان روی هم انباشته شده و کمی مرطوب شده و 2-3 بار هم زده می شود تا سریعتر تجزیه شود. آلودگی برگها به نمک (که برای جلوگیری از یخ زدگی برف در خیابانها استفاده می شود) یا علف کشهای مورد استفاده یکی از مشکلاتی است که این مواد شیمیایی با تجزیه برگها و آسیب رساندن به گیاهان پس از استفاده در گلخانه ، غلظت بیشتری پیدا می کنند. به دلیل این مشکلات ، اگرچه خاک برگ ارزان به نظر می رسد ، اما اگر گیاهان آسیب ببینند بسیار گران است.

•    کود دامی

ظرفیت تبادل کاتیونی کود دامی بالا است و ماده نگهدارنده خوبی برای غذا است. همچنین حاوی نیتروژن ، فسفر ، پتاسیم و عناصر کمیاب است. کود گاوی فاسد بهترین نوع کود مورد استفاده در گلخانه است. کود طیور حاوی مقدار زیادی آمونیاک است و می تواند به ریشه و شاخ و برگ گیاه آسیب برساند. مخلوط 15-10٪ حجمی کود گاوی در محیط ریشه اعمال می شود و پس از پاستوریزاسیون با بخار یا مواد شیمیایی و شستشوی کافی با آب ، از تجمع نیتروژن آمونیوم ناشی از کود جلوگیری می شود.

۲- مواد معدنی

•    ورمی کولیت

ورمیکولیت یک سنگ سیلیکات میکا است که در دمای 1000 درجه سانتیگراد ذوب می شود و آب خود را از دست می دهد. وزن مخصوص ظاهر خشک آن ۱/۰۴-۰/۸۸  گرم بر سانتی متر مکعب است و به دلیل انبساط در محیط ریشه ، وزن مخصوص ظاهری آن به ۰/۱۶-۰/۱۱ گرم در سانتی متر مکعب می رسد. وزن سبک آن باعث می شود تا برای محیط رشد گیاه بسیار مناسب باشد.

هر ذره از ماده معدنی ورمیکولیت دارای صفحات نازکی است که به موازات یکدیگر انباشته شده اند و در بین آنها رطوبت وجود دارد که در دمای بالا منبسط می شود و باعث جدا شدن صفحات و ایجاد ساختار باز مانند آکاردئون می شود. سرعت انبساط 16 برابر حجم اولیه ماده معدنی است. به دلیل دمای ضد عفونی شده زیاد ، یک محیط کشت مناسب برای جوانه زنی بذر و ریشه زایی قلمه ها است.

انواع بستر کشت گلخانه ای کدام است؟

•    خاک رس خشک شده، خاک آهکی شده، پوکه معدنی (لیکا) یا دانه رس سبک منبسط شده

دانه‌های رس (مونت موری لونیت و آتا پولژیت) در اثر دماهای بالا ۱۷۰۰ – ۱۲۰۰ درجه سانتی‌گراد سفت شده و رنگ نخودی به خود می‌گیرند. هدف از کاربرد آن تغییر ویژگی‌های فیزیکی محیط کشت است.

ویژگی ها:

1.    مقاوم به شکستن است.2.    دارای منافذ کافی جهت تهویه است.3.    دارای منافذ نگهدارنده آب است.4.    وزن مخصوص آن کم است (۰/۶۴-۰/۴۸ گرم بر سانتی‌متر مکعب)5.    pH آن ۹- ۴/۵ است.6.    ظرفیت تبادل کاتیونی آن بالا است (۱۱/۸- ۳/۴ میلی‌اکی والان بر ۱۰۰ سانتی‌متر مکعب).خواص رس خشک شده بستگی به نوع رس مورد استفاده دارد. انواع رس تجارتی شامل تراگرین (Terragreen)، تورفیس (Turfice) از رس مونت‌موری لونیت و لیکا (Leca) می‌باشد.

انواع رس خشک شده:

1.     ریز ( قطر ۸ میلی متر)2.    متوسط (قطر ۱۶-۸ میلی متر)3.    درشت (قطر بیش از ۱۶ میلی متر)

•    پرلیت

پرلیت سیلیکات سفید یک خاکستری آتشفشانی است که به دلیل خرد شدن و دمای زیاد (760 تا 982 درجه سانتیگراد) آب آن تبخیر می شود و ذرات سفید با سلولهای مسدود شده تشکیل می شوند. در این دما ذرات منبسط می شوند و مانند ذرت بو داده ظاهر می شوند. پرلیت جایگزین ماسه برای تهویه محیط کشت است. مزیت اصلی آن نسبت به شن و ماسه وزن سبک آن است.

ویژگی ها:

1.     سترون، از نظر شیمیایی غیر فعال و عاری از عوامل بیماری زا، حشرات و بذر علف‌های هرز است، ولی در اثر استفاده آلوده می‌شود.2.     آب به آن می‌چسبد، اما در آن نفوذ نمی‌کند (۴-۳ برابر وزن خودش آب جذب می‌کند)، سریع مرطوب و سریع خشک می‌شود.3.     ظرفیت تبادل کاتیونی آن ناچیز است (۰/۱۵ میلی اکی والان در ۱۰۰ سانتی‌متر مکعب خاک).4.     pH آن خنثی است (۷/۵-۷).5.    قطر ذرات آن ۳-۱/۳ میلی‌متر است و ذراتی با قطر ۳-۱ میلی‌متر در باغبانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.6.    دارای مقدار ناچیزی سدیم، آلومینیم و فلور است و در گیاهان حساس به فلور مشکل ساز است.7.    خیلی سبک است. هر متر مکعب آن ۱۴۵-۹۵ کیلوگرم وزن دارد.8.    غیر مقاوم به ضربه است.9.    عیب آن ایجاد گرد و خاک و ایستادن روی بستر است و اگر قبل از استفاده خیس شود، مشکل ایجاد گرد و خاک حل می‌شود.

انواع بستر کشت گلخانه ای کدام است؟

•    دانه‌های پلی استیرن

این ماده عموماً بنام استایروفوم، استایروپور و استایرومال شناخته شده است و مانند پرلیت ، جایگزین مناسبی برای شن و ماسه و سبک است و باعث بهبود تهویه محیط رشد ریشه می شود. این یک محصول مصنوعی و سفید است که دارای سلولهای بسته زیادی است که با هوا پر شده و بسیار سبک است ، مانند شن و ماسه آب را جذب نمی کند و CEC قابل توجهی ندارد. این ماده خنثی است و بنابراین هیچ تأثیری در pH محیط ریشه ندارد.

•    پشم سنگ (Rock Wool or Mineral Wool)

پشم سنگ مخلوطی از پوکه ذغال سنگ ، بازالت ، سنگ آهک و کف آهن است که در دمای 1600 درجه سانتیگراد ذوب می شود و پس از خنک شدن ، به یک رشته تبدیل می شود و به صورت خرد شده ، قرص ، ورق و مکعب با چسب (انواع مکعبی شکل) ظاهر می شود با ابعاد 18-100 میلی متر در باغبانی استفاده می شود). آمیخته آن با پیت خزه یا پوست کاج برای کشت مناسب است.

پشم سنگ حاوی مقادیر کمی کلسیم ، منیزیم ، گوگرد ، آهن ، مس و روی است که برای رشد گیاه کافی نیست. از ویژگی های آن می توان به ظرفیت کم تبادل کاتیونی ناچیز (نه ماده غذایی دارد و نه آن را نگه می‌دارد)، تأمین آب، تهویه و اسیدیته ۸-۷ اشاره کرد (اگر محلول غذایی با پی اچ ۵/۵ الی ۶ به کار برده شود پس از یک بار مصرف pH پشم سنگ تنظیم می‌شود). گاهی به آن مواد جاذب آب اضافه می‌کنند.

جهت کسب اطلاعا بیشتر به سایت فارم صنعت مراجعه نمایید.

      مرتب‌سازی مقالات:

    • پیش‌فرض
    • جدید‌ترین
    • پربازدیدترین
    • بیشترین امتیاز

      جدید‌ترین مقالات:

    مشاهده مقالات بیشتر
    دیدگاه خود را در مورد این مطلب بنویسید:
    کاربر میهمان

    تایید و ارسال
    انصراف
    دیدگاه کابران:
      نمایش دیدگاه‌های بیشتر