برای خرید انواع سمپاش چه نکاتی را باید بدانیم؟

سمپاش یا دستگاه سم پاش از جمله ادوات و لوازم باغبانی است که جهت سمپاشی یکنواخت محصولات کشاورزی و باغی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کشاورزان هر چند وقت یکبار انواع مختلفی از سموم و مواد شیمیایی را جهت حفظ و نگهداری محصولات خود به کار می‌برند.

توزیع ناهماهنگ سموم در دوزهای مختلف می‌تواند اثرات مطلوبی از خود به جا نگذارد. به همین علت برای توزیع یکنواخت سموم بر روی محصولات کشاورزی از دستگاه سم پاش و لوازم سمپاشی استفاده می‌شود.

سمپاشی هر چند وقت یک بار انجام می‌شود و بسته به نوع سم، نحوه‌ی سم پاشی نیز می‌تواند متفاوت باشد. برخی از سموم به زمین وارد می‌شوند، برخی دیگر را با اضافه کردن به آب یا روغن به گیاهان می‌رسانند. اما معمولا دستگاه سم پاش برای سمومی که باید مستقیما به برگ و شاخه‌های درختان و گیاهان برسد، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

توزیع مواد سمی با غلظت کمتر از دوز مورد نیاز محصول، باعث عدم مبارزه با آفات و علف‌های هرز شده و از سوی دیگر توزیع با غلظت بیشتر از دوز مصرفی مجاز محصول، علاوه‌بر اینکه هزینه‌ی اضافی بر روی دست کشاورز می‌گذارد، موجب افزایش ریسک آلودگی آب‌های زیر زمینی و محیط زیست می‌شود.

اما استفاده از انواع دستگاه‌های سمپاشی باعث شده تا هم ریسک این کار کم شود و هم اثرگذاری سموم کشاورزی بر روی آفات و علف‌های هرز افزایش یابد.

انواع سمپاش

بطور کلی سه نوع سمپاش وجود دارد:

- سمپاش پایان شلنگ :

سمپاش های پایان شلنگ ساده ترین و کم هزینه ترین هستند. آن ها به یک شلنگ معمولی در باغ وصل می شوند. سپس شیشه یا مخزن سمپاش را تا حدی که بتوان سمپاش را حمل کرد از مواد پر کرده، در این شرایط نیروی آب از طریق شلنگ مواد را در مخزن مخلوط و رقیق می کند، مواد شیمیایی سیفون شده و سمپاش شروع به کار می کند.

- سمپاش فشرده سازی / مخزنی:

رایج ترین نوع سمپاش می باشند و نحوه کار با آن ها بدین صورت است که مواد شیمیایی غلیظی را به مخزن اضافه می کنند و سپس تا خط نشان از آب پر می کنند. توسط یک اهرم که در کنار سمپاش تعبیه شده پمپاژ می کنیم تا پر از فشارهوا شود.

پس از تکمیل این فشار مواد شیمیایی فشرده شده و سمپاشی شروع می شود. سمپاش های مخزنی می توانند یک سمپاش دقیق برای آفت ها و چمن محسوب شوند. ظرفیت مدل های دستی سمپاش مخزنی بطور متوسط از یک لیتر تا 60 لیتر می باشد. مخازن سمپاش از پلاستیک پلی اتیلن ، فولاد گالوانیزه یا فولاد ضد زنگ ساخته می شوند.

- سمپاش کوله پشتی مانند:

مانند سمپاش های دستی مخزنی عمل می کنند و ظرفیت 80 لیتر دارند. حمل آن بر روی شانه ها کار را آسان کرده است. برخی از مدل های سمپاش کوله ای اهرمی سبک دارند که برای تحمیل فشار لازم نیست آن را از شانه های خود پایین آورید.

دسته بندی سمپاش ها بر اساس نوع فعالیت کشاورزی:

انواع سمپاش موتوری تا دستی را براساس نوع فعالیت کشاورزی دسته بندی می کنند. فعالیت های کشاورزی در دو گروه زراعی و باغی دسته بندی شده است. از این رو برای انواع سمپاش ها داریم:

1-     سمپاش های زراعی :

سمپاش پشتی موتوری، سمپاش میکرونر پشتی، سمپاش شارژی، سمپاش توربینی زراعی و...

سمپاش پشتی موتوری

این نوع سمپاش از انواع سمپاش موتوری است که حجم مخزن آن کم و قدرت موتور آن پایین است و حمل و نقل آن شبیه به یک کوله پشتی است . تولید قطرات ریز سموم در این نوع سمپاش موتوری از راه جریان هوا می باشد. تامین جریان هوا در این نوع سمپاش از طریق یک توربین ساده و کوچک ، همراه با یک موتور دو زمانه می باشد.

یکی از مزیت های انواع سمپاش موتوری قابلیت حمل آن بر پشت و کنترل و راحت پاشیدن سم است. این نوع سم پاش که مناسب سمپاشی مزارع است، کیفیت خوبی در امر سمپاشی ندارد بنابراین برای علف کشی مناسب نیست و تنها برای گرد پاشی، گرانول پاشی و یا شعله افکن می توان از آن استفاده نمود. حجم مخزن این نوع از سمپاش ها حدود 15 تا 25 لیتر است.

سمپاش پشتی موتوری لانس دار

سمپاش کتابی اهرمی از انواع دستی می باشد، که اگر به جای اهرم از نیروی موتوری در آن استفاده شود، به سمپاش پشتی موتوری لانس دار تبدیل می شود. در این سمپاش موتوری از یک موتور کوچک دو زمانه استفاده می شود و حجم مخزن آن 25 لیتر است.

جهت قرار گیری بر روی محصولات زراعی می توان بوم و نازل روی آن نصب نمود .این نوع سمپاش قابلیت تغییر در زاویه پاشش و تنظیم قدرت ذرات را دارا می باشد.

2-  سمپاش های باغی :

سمپاش دستی (تلمبه ای)، ساده پشتی، سمپاش کتابی اهرمی پشتی، سمپاش فرغونی، سمپاش زنبه ای و...

سمپاش فرغونی

سمپاش فرغونی از انواع سمپاش موتوری است که مناسب سمپاشی باغات می باشد و برای فضا های زراعی مناسب نیست.  یک سمپاش موتوری که حجم مخزن آن 100 لیتریا 200 لیترباشد را نمی توان با پشت حمل کرد بنابراین این سمپاش ها را بر یک سیستم متحرک دو یا چهار چرخه مثل یک فرغون سوار می کنند.

در این نوع سمپاش ها از موتور های بنزینی قدرتمند چهار زمانه استفاده می کنند و برای سمپاشی از دو خروجی استفاده می شود که هر خروجی قابلیت سمپاشی تا شعاع 25 متر را دارد .

سمپاش زنبه ای

یکی دیگر از انواع سمپاش های موتوری است که مناسب برای باغات است. سمپاش زنبه ای چرخ و مخزن ثابت ندارد اما می توان آن را بر انواع مخازن با حجم های گوناگون نصب نمود و شیلنگ های مکش در داخل مخزن آن قرار داد.

سمپاش های حمل تراکتوری

سمپاش های حمل تراکتوری متفاوت هستند که انواع سمپاش های سوار شونده و سمپاش های کششی از این نوع سمپاش ها می باشند. سمپاش های حمل تراکتوری در تامین نیروی مولد خود به دو گونه طراحی می شوند.

و گونه هایی که نیروی مولد خود را همراه با یک شفت متصل شونده به تراکتور، از طریق موتور تراکتور تامین می کنند و سمپاش های موتوری که پمپ سموم دارند.

نکته :

گرچه انواع سمپاش ها با اهداف باغی یا زراعی طراحی شده اند اما با ایجاد تغییرات می توان از انواع سمپاش موتوری تا دستی در هر دو مورد استفاده نمود اما بهتر است از هر سمپاش در فاز طراحی خود استفاده کرد.

ویژگیهای یک سمپاش مناسب و باکیفیت:

•    دارای موتور پرقدرت در مدل موتوری و تلمبه قوی در مدل دستی باشد.

یک سمپاش خوب می بایست از قدرت پاشش مناسبی برخوردار باشد تا بتواند سم را در محیط به خوبی اسپری نماید، همچنین دارای ظرفیت مناسبی باشد، اگر ظرفیت مخزن سمپاش کم باشد شما مجبورید مدام آن را پر کنید که ممکن است مقداری از سم موقع پر کردن بر روی زمین ریخته شود. همچنین مدت زمان زیادی را صرف پر کردن مخزن آن ها کنید.

•    قیمت و کیفیت خوبی داشته باشد.

توجه داشته باشید دستگاه هایی که از قیمت پایینی برخوردارند کیفیت کمتری نسبت به مدل هایی با قیمت های بالاتر دارند.

•    سم را یکنواخت پخش کند.

یک دستگاه سمپاش خوب باید به گونه ای سم را بپاشد که فشار پاشش در تمام مراحل سمپاشی یکسان باشد. پاشش یکنواخت باعث می شود سم به تمامی محصولات به یک مقدار پاشیده شود و راندمان بالا برود.

•    عملکرد مناسبی داشته باشند.

سمپاش های دستی دارای تلمبه هستند که در این مدل تلمبه می بایست عملکرد مناسبی داشته باشد، همچنین در مدل هایی که موتور دار هستند موتور آن ها می بایست از قدرت بالایی برخوردار باشد، به گونه ای که بهترین عملکرد را داشته باشند.

انواع مختلف سمپاش ها  از لحاظ کارایی

مدل شارژی

•    سمپاش مدل شارژی از توان کاری محدودی برخوردار است.

•    از این مدل محصولات می توان برای سمپاشی های خانگی و صنعتی استفاده های زیادی نمود.

•    توجه به ظرفیت باتری به کار رفته در ساختار این مدل از محصولات بسیار حائز اهمیت است.

مدل موتوری

•    همانند اسم خود از یک موتور توانمند برای ترکیب نمودن و رساندن سم به نازل و سپس لنسی دستگاه برخوردار است.

•    توان کاری از سمپاش‌های مدل موتوری در مقایسه با دیگر انواع این محصول کاملا بالاتر می باشند.

•    می‌توان از این دستگاه‌ها برای سمپاشی در باغ ها و محوطه های بسیار بزرگ استفاده نمود.

مدل بدون موتور

•    این نوع از سمپاش ها با اینکه فاقد موتور هستند اما از پروسه تولید فشار به واسطه یک پمپ دستی برای انجام کار خود بهره گیری می کنند.

•    بر روی این سمپاش‌ها می‌توان از مخزن های متعددی در حجم های مختلف بهره گرفت.

•    هم‌چنین اغلب این دستگاه ها از قابلیت تنظیم قدرت و فشار خروج مواد سمی از مخازن خود برخوردار هستند.

مدل دستی

•    سمپاش های دستی از قدرت کم و صد البته حجم کاری بسیار پایین و قیمت اندکی نیز برخوردار هستند.

•    ساختار این مدل از محصولات به نسبت دیگر سمپاش‌های موجود در بازار کاملا ساده‌تر می باشد.

•    می‌توان از این نوع محصولات برای سمپاشی باغچه‌ها و تعدادی گل و گیاه خانگی استفاده نمود.

معرفی بخش های مختلف سمپاش ها

مخزن:

همه‌ی انواع سمپاش ها، دارای مخزن با ظرفیت های مختلفی هستند که بسته به نیاز کاربر از 2 لیتر تا حتی 60 لیتر وجود دارند. این مخازن از جنس استیل یا پلاستیکی هستند که در مدل های دوشی می توان بابت حمل آن، آسوده خاطر بود.

موتور و پمپ :

مهمترین وظیفه پمپ، پاشش یکنواخت در سمپاش است. این بخش از سمپاش اهمیت ویژه ای دارد چرا که پاشش مناسب و قدرتمند در کنار رسیدن یکنواخت سم به تمام محصولات، شرط لازم برای حفاظت از گیاهان است. این موتورها ممکن است برقی، بنزینی یا دستی باشند.

نازل و لانس:

نازل ها و لانس های سمپاش، آخرین نقطه ارتباط سم با سمپاش می باشد. این بخش وظیفه ریز کردن و گردپاشی سموم را بر عهده دارد. در هنگام خرید به نوع نازل و جنس لنس نیز باید توجه داشت.

نحوه حمل:

اصولا در سمپاش های بزرگ مخزن، بهترین راه حمل توسط چرخ یا شاسی مربوطه است. اما در سمپاش های حجم متوسط، سمپاش های کولی و دوشی را می توان انتخابی مناسب دانست. وزن این دستگاه به تمام بدن کاربر قسمت می شود و کاربر سمپاش فشار زیادی را تحمل نمی کند.

کیفیت و قیمت:

در هنگام خرید سمپاش مناسب، باید به قیمت آن نیز توجه داشت. درست است که این قیمت در انتخاب افراد تاثیر گذار است، اما مطمئنا کیفیت این دستگاه سمپاش که وسیله‌ی حساس و مرتبط با سلامتی افراد است، اهمیت بالاتری نسبت به قیمت آن دارد. البته که بسیاری از برند ها نیز،

سمپاش های خود را با کیفیت خوب و قیمت ارزان ارائه می کنند.

نحوه کار و نکات ایمنی سمپاش

هر سمپاشی نیازمند دستورالعمل ها و مسائلی است که باید قبل، حین و بعد از آن مورد توجه قرار گیرند. بخشی از این موارد عبارتند از:

•    از سالم بودن سم اطمینان حاصل کنید و دستورالعمل آن را مطالعه کنید

•    از وسایل مورد نیاز سمپاشی مانند لباس مخصوص، دستکش لاستیکی، عینک ویژه و ماسک باید استفاده شود

•    در هنگام سمپاشی، آن را بو نکنید و سموم مختلف را با هم ترکیب نکنید

•    در هنگام سمپاشی از خوردن و آشامیدن و همچنین استعمال دخانیات بپرهیزید

•    در صورت وزش باد، سمپاشی را متوقف کنید

•    مراقب باشید محلول سمی به بدنتان برخورد نکند و روی محصولات دیگر از جمله علوفه دامی نریزد.

•    از پاشش محلول سم در آب های جاری و محل آبخوری حیوانات و استخرهای منابع آب بپرهیزید.

•    فرد سمپاش باید پس از اتمام کار حمام کند و لباس خود را کنار گذاشته و با احتیاط بشوید.

•    در زمان بارندگی سمپاشی نکنید

•    ظروف خالی سم را کاملا معدوم و یا مدفون نمایید.

•    ورود اطفال و حیوانات را به منطقه سمپاشی ممنوع کنید.

نکات مهم هنگام انتخاب و خرید سمپاش

تعیین نوع

اولین نکته در خصوص خرید سمپاش توجه به نوع آن است و در نهایت این شما هستید که باید متناسب با حجم نیاز و نوع انتظارات خود به سراغ خرید یک کدام از دستگاه‌های فوق رفته و آن را خریداری نمایید.

جنس بدنه دستگاه

مورد دوم برای انتخاب سمپاش مربوط به جنس بدنه آن می شود که می تواند از نوع استیل و یا پلاستیکی باشد. توجه داشته باشید که این مورد بر روی وزن و هم‌چنین قیمت نهایی فروش دستگاه های سمپاشی بسیار موثر می‌باشد.

میزان گنجایش مخزن

در این خصوص بایستی نگاهی به حجم کاری خود و هم‌چنین قابلیت های سمپاشی کوچک و یا بزرگ دستگاهتان در محیط های مختلف داشته باشید.

ناگفته نماند خرید و استفاده نادرست در این زمینه نیز تنها می تواند سبب هدر رفتن منابع مالی و هم‌چنین وقت ارزشمند شما عزیزان شود.

جنس و نوع لانس

اینکه لانس شما از چه جنسی باشد (استیل یا فایبرگلاس) موضوعی است که خودتان باید با در نظر داشتن مزایا و معایب هر یک از آنان یکی را انتخاب نمایید.

اما فراموش نکنید که به طور کلی لانس‌ها در ۲ نوع معمولی و یا تلسکوپی در بازار موجود می‌باشند که شما بایستی با توجه به راحتی هرچه بیشتر خود در صورت استفاده از هر یک از دستگاه های اینچنینی خریدتان را کلید بزنید.

راحتی در مصرف

اینکه بتوانید از سمپاش مورد نظرتان در اوج آسانی و راحتی خیال استفاده کنید نیز از دیگر نکات مهمی است که باید حتما به آن توجه لازم را داشته باشید.

برای این منظور حتما به فاکتور وزن و اندازه فیزیکی محصول به انضمام وجود دسته و هم‌چنین چرخ در مدل‌های بزرگ و صنعتی جهت جا به جایی بی دردسر دستگاه توجه لازم را داشته باشید.

قابلیت تنظیم فشار

در هنگام خریدتان حتما به این موضوع نیز توجه لازم را داشته باشید؛ اصولاً دستگاه‌های سمپاش می‌توانند از قابلیت پخش محتویات مخزن خود با فشاری ثابت و یا فشاری قابل تنظیم برخوردار باشند.

در نوع اول همه چیز معلوم است و در نوع دوم نیز این شما هستید که باید با در نظر گرفتن شرایط مختلف زمانی و مکانی خود با تنظیم فشار اقدام به ریختن مقدار سم مورد نظرتان در مزرعه و باغ خود کنید.

طول نازل (شلنگ دستگاه)

یکی از نکاتی که اغلب خریداران این نوع از دستگاه ها از توجه به آن غافل هستند، همین موضوع طول شلنگ یا همان نازل دستگاه است.

در این خصوص بهتر است با در نظر داشتن نوع پراکندگی گل و گیاهان خود اقدام به خرید دستگاهی با شلنگ طولانی و یا کوتاه جهت پخش بهتر و یکنواخت تر مواد سمی بر روی محصولاتتان نمایید.

قیمت سمپاش

اجازه دهید خیالتان را در این خصوص راحت کنیم و بگوییم که هر چه برای قیمت سمپاش پول دهید، همانقدر هم از آن استفاده خواهید کرد.پس توصیه اکید داریم که برای محافظت هرچه بیشتر و بهتر از محصولات باغ و باغچه خود دست از خساست برداشته و سعی کنید تا جای امکان به سراغ خرید دستگاه های باکیفیتی بروید که یقینا از قیمت بالایی نیز در بازار کشورمان برخوردار هستند.

شک نداشته باشید که هرچه برای محافظت از محصولات باغداری و کشاورزی خود خرج کنید با فرارسیدن تایم برداشتتان همه چیز برایتان جبران خواهد شد.