ویبراتور بتن

ویبراتور بتن یکی از کاربردی‌ترین ابزار آلات ساختمانی است. این دستگاه ارتعاش بتن حین عملیات طراحی سازه‌های بتن آرمه را برعهده دارد. این دستگاه به شکل شیلنگ‌های ارتعاش طراحی ‌شده است که با نفوذ در داخل بتن برای ارتعاش عمیق بتن کارایی دارد. ارتعاش ویبراتور بتن قدرتمند است و به‌ راحتی توان تکان دادن و لرزش حجم سنگین بتن را دارد.

دستگاه ویبراتور بتن برای خارج کردن حباب‌های هوا از داخل بتن طراحی ‌شده است. بتن در فاز مقدماتی سیالی بسیار چگال است که علاقه‌ای به توزیع یکنواخت ندارد. حین توزیع بتن همواره مقدار قابل‌ توجه فضاهای خالی به شکل حباب‌های هوا در میان بتن باقی می‌ماند که در صورت سخت شدن بتن ساختار بتن را ضعیف می‌کند. با استفاده از ویبره بتن ریزی می‌توانیم این حباب‌های مزاحم را قبل ‌از سخت شدن نهایی بتن خارج سازیم. به ‌این ‌ترتیب بتن در ساختاری مقاوم‌تر و یکپارچه‌تر شکل می‌گیرد. از موتور ویبراتورها برای تقویت بافت بتن و یکدست کردن ساختارهای بتن‌ آرمه استفاده می‌کنند.

مشخصات فنی ویبراتور بتن

هر دستگاه ویبراتور بتن از بخش‌های مجزای موتوری و شیلنگ ارتعاش تشکیل شده ‌است. بخش موتوری دستگاه برای تولید توان کارایی دارد. برای این بخش از انواع موتورهای الکتریکی و یا موتورهای بنزینی و دیزلی استفاده می‌کنند. هر اندازه از موتور قدرتمندتری استفاده‌ شده باشد، قدرت ارتعاش دستگاه نیز افزایش پیدا می‌کند.

اما در بخش دوم طراحی ویبراتور بتن از انواع شیلنگ‌های ارتعاش استفاده شده ‌است. این شیلنگ‌ها در طول‌های ۱ الی ۶ متری با پوکرها در ضخامت ۱ الی ۴ اینچی طراحی می‌شوند. هر شیلنگ دارای یک محور فنری شکل است که از طریق کوپل فولادین به محور موتور متصل می‌شود. در انتهای این فنر منعطف فولادین بخش ارتعاش شیلنگ یا همان پوکر قرار دارد. پوکر نوعی قطعه مکانیکی است که حرکت چرخش محور شیلنگ ویبراتور را تبدیل به یک حرکت ارتعاشی بسیار قدرتمند و مؤثر می‌نماید. هر اندازه قطر پوکر بیشتر باشد، قدرت ارتعاش ویبراتور بتن نیز افزایش پیدا کرده و از آن می‌توانیم در حباب گیری حجم‌های سنگین‌تر بتن استفاده کنیم.

 

انواع مدل‌های موتور ویبراتور بتن

موتور ویبراتور بخش اصلی طراحی دستگاه‌های ارتعاش بتن است. این موتورها قرار است قدرت کافی حرکت ارتعاشی پوکر در عمق سنگین بتن را تأمین نمایند. از انواع موتورهای الکتریکی در طراحی‌های قابل حمل و یا نصب ثابت در کنار موتورهای احتراق داخلی مانند موتورهای قدرتمند بنزینی و دیزلی برای طراحی موتور ویبراتور استفاده می‌کنند. دسته‌بندی انواع ویبراتور بتن نیز براساس نوع موتور به ‌کار رفته در طراحی آنها انجام می‌شود. بر این اساس انواع مدل‌های موتور ویبراتور بتن به‌ قرار زیر هستند.

• موتور ویبره بنزینی

در طراحی این مدل ویبراتور بتن از موتورهای بنزین سوز استفاده شده‌ است. معمولاً از موتورهای تک ‌سیلندر بنزین سوز با عملکرد ۴ زمانه در طراحی ویبره بتن بنزینی استفاده می‌کنند. این موتورها عموماً استارت هندلی هستند.

ویبره بتن بنزینی از مدل‌های پرکاربرد است و در سطح گسترده فضاهای عمرانی و فعالیت‌های ساختمانی استفاده می‌شوند. موتورهای بنزینی عملکرد مطمئن در فضاهای ساختمانی دارند. از سوخت متداول بنزینی استفاده می‌کنند. از آنها می‌توانیم در هر شرایط آب‌وهوایی بهره‌مند شویم. در عین ‌حال مناسب کار کردن در پروژه‌های بزرگ، سیار و یا فضاهای دوردست از برق شهری می‌باشند. انواع ویبره بتن بنزینی در مدل‌های شاسی ثابت و یا شاسی گردان طراحی می‌شوند.

ویبراتور بنزینی شاسی ثابت

ویبراتور بنزینی ثابت از موتور ویبره‌های متداول است. این دستگاه در یک شاسی مکعبی فولادین با طراحی ثابت جانمایی شده ‌است. شاسی این دستگاه در محل پروژه مستقر می‌شود و جهت قرارگیری کوپل موتور بنزینی قابل جابه‌جا شدن نیست. برای جابجایی جهت کوپل شاسی موتور بنزینی باید موقعیت قرارگیری ویبره بتن بنزینی ثابت را تغییر دهیم.

این ویبراتورها ارزان ‌قیمت هستند. از شاسی مقاوم و محافظتی برخوردار هستند. به ‌راحتی در محل پروژه مستقر می‌شوند. اما قدرت مانور کمی در ویبره زنی محیط اطراف خود دارند. برای جابجایی جهت کوپل شیلنگ ویبراتور این مدل‌ها باید شاسی آنها را جابجا کنیم.

ویبراتور بنزینی گردان

این مدل‌ها دارای یک شاسی گردان هستند. شاسی آنها روی یک پایه گردان نصب شده ‌است. وقتی این ویبره بتن بنزینی را در محل پروژه مستقر می‌کنیم، جهت کوپل موتور بنزینی دستگاه با چرخش شاسی گردان جابه‌جا می‌شود. به ‌این ‌ترتیب می‌توانیم بدون نیاز به جابجایی شاسی دستگاه و فقط با چرخش پایه گردان جهت محور کوپل موتور را تنظیم کرده و عملیات ویبره زنی را آغاز کنیم.

ویبراتور بنزینی گردان مناسب عملیات‌های بزرگ و یا بتن ریزی‌هایی هم‌زمان در یک فضای کوچک است. به شکلی که می‌توانیم از قدرت مانور سریع شاسی گردان دستگاه برای تنظیم کوپل موتور استفاده کنیم. به ‌این ‌ترتیب احتمال تاب برداشتن، خم شدن و یا عدم تعادل شیلنگ ارتعاش کاهش پیدا می‌کند.

• موتور ویبره برقی

ویبراتور بتن برقی نیز به مانند ویبراتورهای بنزینی متداول است و در کل مناسب پروژه‌های شهری با حجم بتن ریزی کم و امکان استفاده از برق طراحی ‌شده است. برای طراحی ویبراتور بتن برقی از موتورهای تک‌فاز استفاده می‌کنند. این موتورها طراحی ساده و عملکردی مطمئن دارند و به‌ راحتی توسط برق تک‌فاز شهری راه‌اندازی می‌شوند.

موتور ویبره برقی قدرت ویبراتورهای بنزینی را ندارد. معمولاً مناسب عملیات ارتعاش بتن در حجم کم طراحی‌ شده‌اند. اما در کل مناسب عملیات‌های ساختمان‌سازی هستند. همگی این ویبراتورها دارای موتورهای تک‌فاز در توان‌های گوناگون هستند. اما روش استفاده از موتور الکتریکی در طراحی آنها متفاوت است. انواع موتور ویبره برقی در مدل‌های ثابت، گردان و دریلی طراحی می‌شوند.

ویبراتور برقی ثابت

این دستگاه نیز به مانند ویبراتور بنزینی ثابت با یک شاسی فلزی مکعبی طراحی ‌شده است که در داخل آن از موتورهای الکتریکی ۲ و یا ۳ اسب بخار استفاده می‌کنند. ویبراتور برقی ثابت در دسته موتور ویبراتورهای مکانیکی قرار می‌گیرد. انواع شیلنگ ویبراتورها را می‌توان به کوپلینگ این موتورهای الکتریکی متصل کرد.

این مدل‌های شاسی ثابت روش استقرار ساده‌ای دارند. اما جهت قرارگیری کوپلینگ موتور الکتریکی آنها ثابت است و در صورت نیاز باید با جابجایی شاسی جهت استقرار کوپلینگ دستگاه را تغییر دهیم. لذا در صورت ویبره زنی در فضاهای گسترده مناسب نیستند. اما با استقرار ساده در کنار فضاهای بتن ریزی شده قابلیت ویبره زنی مؤثری دارند.

ویبراتور برقی گردان

ویبراتور برقی گردان با استفاده از شاسی چرخشی طراحی ‌شده است. این دستگاه دارای یک پایه گردان است. بنابراین به ‌راحتی می‌توانیم جهت قرارگیری کوپلینگ موتور ویبراتور بتن را بدون نیاز به جابجایی شاسی تغییر دهیم. از ویبراتور برقی گردان برای ویبره زنی ۳۶۰ درجه استفاده می‌کنند. این دستگاه در مرکز عملیات بتن ریزی قرار می‌گیرد و با استفاده از شاسی گردان از قدرت مانور بالایی برای تنظیم ساده جهت کوپلینگ موتور برخوردار است. به ‌این ‌ترتیب بدون نیاز به جابجایی شاسی و همچنین بدون خطر تاب برداشتن و یا خم شدن بیش ‌از حد شیلنگ ویبراتور می‌توانیم در اطراف محل استقرار ویبراتور بتن عملیات ارتعاش و حباب گیری را انجام دهیم.

• موتور ویبره دیزلی

برای طراحی این نوع ویبراتور بتن از موتورهای قدرتمند دیزلی استفاده ‌شده است. برای ویبره زنی حجم‌های سنگین و بزرگ بتن مجبور به استفاده از شیلنگ ویبراتورهای بزرگ و قدرتمند هستیم. این شیلنگ‌ها باید ارتعاش بسیار قدرتمندی را تولید کنند. بنابراین به مولدهای پرتوان نیاز دارند. موتور ویبره دیزلی برای این منظور طراحی ‌شده است.

این ویبراتورهای دیزلی بسیار قدرتمند و کارآمد هستند. توان کار کردن در فرایندهای طولانی ویبره زنی بتن را دارند. عملکردی مطمئن و بهینه در ویبره زنی تولید می‌کنند. اما فعالیت آنها با سروصدای زیادی همراه است. همچنین در حین کار آلایندگی آنها زیاد است. لذا چندان مناسب کار در فضاهای سرپوشیده نیستند. اما به ‌هر حال اگر به قدرت ارتعاش بسیار بالایی نیاز دارید، باید از این ویبراتورهای دیزلی استفاده کنید.

• ویبراتور دریلی

ویبراتور دریلی دستگاه سیار ارتعاش بتن است. این دستگاه برای حمل‌ونقل ساده توسط اپراتورها طراحی‌ شده است. ویبراتور دریلی دارای موتور الکتریکی تک‌فاز کوچکی است که در داخل یک پوسته فلزی و یا پلاستیکی جانمایی شده ‌است. این پوسته به شکلی طراحی ‌شده که قابل حمل شدن باشد. فرم بدنه این دستگاه شبیه به دریل‌ها است. برای همین است که به آنها ویبراتور دریلی گفته می‌شود.

ویبراتور دریلی از قدرت ارتعاش کمی برخوردار است. معمولاً برای کار با شیلنگ‌های ارتعاشی کوچک و یا پوکر با قطر کم طراحی شده‌اند. اما قابلیت حمل‌ونقل ساده توسط اپراتورها را دارند. لذا از قدرت مانور بالایی برای ویبره زنی در فضاهای محدود، فضاها با دسترسی دشوار و یا پروژه‌های بزرگ برخوردار هستند. همچنین ارتعاش سبک با دامنه کوتاه و فرکانس زیاد آنها مناسب ویبره زنی قالب‌های کوچک اما عمیق است. از این دستگاه برای ویبره زنی قالب ستون‌ها در ساختار اسکلت‌های بتنی استفاده می‌کنند.

برندهای موتور ویبراتور بتن

برندهای متعددی در زمینه طراحی ویبراتور بتن فعالیت می‌کنند. تقریباً هر کمپانی که توانایی تولید موتورهای الکتریکی و یا بنزینی و دیزلی را داشته باشد، در این عرصه محصولات مناسب بازار را طراحی کرده ‌است. در حال حاضر برندهای متفرقه چینی در سطح بازار داخلی بسیار زیاد هستند. اما به‌ هر حال شما نیاز به بهترین و کارآمدترین ها دارید. برندهای مطرح موتور ویبراتور بتن بنزینی در ایران به قرار زیر هستند.

• موتور ویبراتور روبین
• موتور ویبراتور هوندا
• موتور ویبراتور تکنو
• موتور ویبراتور راتو
• موتور ویبراتور ای تی کیو

اما بهترین ویبراتور بتن دریلی‌ها از نوع برقی به‌ قرار زیر هستند

• ویبراتور دریلی سوپر فوجی
• ویبراتور دریلی پرو مکس
• ویبراتور دریلی تکنو
• ویبراتور دریلی میکاسا
• و…

طرز کار دستگاه ویبراتور بتن

این دستگاه برای تولید ارتعاش در داخل بتن طراحی‌ شده است. ارتعاش ویبراتور بتن به شکلی است که می‌تواند هر نوع حباب باقیمانده در حجم بتن را خارج کند. از طرفی باعث از بین رفتن اصطکاک میان سنگدانه‌ها و ملات سیمان خواهد شد. به ‌این ‌ترتیب بتن ساختاری یکدست و همگن پیدا می‌کند.

طرز کار دستگاه ویبراتور بتن تقریباً ساده است. در ابتدای ماجرا از انواع موتورها برای تولید یک حرکت چرخشی استفاده‌ شده است. محور چرخش موتور از طریق کوپلینگ‌های فولادین با محور شیلنگ‌های ارتعاش در ارتباط است.

فنر منعطف شیلنگ‌های ارتعاش از طریق کوپل شدن با محور موتور شروع به چرخش می‌کنند. در انتهای این شیلنگ ویبراتورها پوکر قرار دارد. پوکر بخش مکانیکی تولید ارتعاش دستگاه ویبراتور بتن است. پوکر حرکت چرخشی فنر مرکزی شیلنگ ویبراتور را تبدیل به یک حرکت ارتعاشی با دامنه‌ی قدرتمند و فرکانس زیاد می‌کند.

هر اندازه قطر پوکر بیشتر باشد، قدرت ارتعاش آن نیز بالاتر است و می‌تواند برای لرزش بتن‌های حجیم‌تری استفاده شود. اما پوکرهای ضخیم‌تر به قدرت مکانیکی بیشتری نیز نیاز دارند. لذا باید از موتور ویبره‌های قوی‌تری نیز استفاده کنیم.

ویبراتور دریلی‌ها ضعیف‌ترین مدل‌ها هستند که از پوکرهای کوچکی استفاده می‌کنند. این در حالی است که برای کارکرد شیلنگ ویبراتورهای طولانی با پوکرهای قطور باید از موتورهای قدرتمند دیزلی استفاده کنیم.

سرویس و نگهداری ویبره بتن بنزینی

• در حین عملیات ارتعاش، سرعت موتور را همواره بررسی کنید. سرعت موتور نباید از 3000 دور در دقیقه بالاتر باشد. در سرعت‌های بالاتر محور شیلنگ توان تحمل دوران موتور را ندارد و به ‌سرعت تاب برمی‌دارد.
• در صورت استفاده از ویبره بتن بنزینی و یا دیزلی به ازای هر ۵۰ ساعت کار متوالی روغن موتور را تعویض کنید.
• شمع موتور ویبراتورهای بنزینی را به ازای هر ۲۰۰ ساعت کار تعویض کنید. همچنین در بازه‌های ۵۰۰ ساعت کار بخش‌های موتوری دستگاه ویبراتورهای بنزینی را به ‌طور کامل بازرسی کنید.

 

سرویس و نگهداری ویبره بتن برقی

• در حین انجام هر نوع عملیات تعمیر، برق ورودی موتور را خاموش کنید.
• کابل برق ورودی دستگاه را چک کنید که دچار سایش و یا پوسیدگی نشده باشد.
• پوسته موتور الکتریکی دستگاه ویبره بتن برقی را همواره تمیز کنید. دقت کنید که دریچه‌های هوای تهویه این موتورها باز باشند. در صورت انسداد این دریچه‌ها موتور ویبراتورهای برقی داغ شده و می‌سوزند.
• از تماس مستقیم و یا پاشش مستقیم آب بر بدنه ویبراتورهای برقی جداً خودداری کنید.

 

نکات ایمنی کار با ویبره‌ی بتن

دستگاه ویبراتور بتن اگر چه طراحی ساده‌ای دارد؛ اما در عمل یک ماشین ارتعاش بسیار قدرتمند است که در صورت عدم رعایت نکات ایمنی و اصول درست ویبره زنی باعث مشکلات متعددی می‌شوند. در حین کار با ویبره‌ی بتن باید نکات ایمنی متعددی را رعایت کنید که به‌ قرار زیر هستند.

• حتماً از لباس کار مناسب و لوازم ایمنی استاندارد اعم از دستکش، کفش کار و عینک محافظ استفاده کنید.
• از ویبره زنی ممتد بتن جداً خودداری کنید. زیرا باعث داغ شدن دستگاه و همچنین آسیب‌های بدنی شما می‌شود. در بازه‌های منظم دستگاه را خاموش کرده و بگذارید تا مدتی استراحت کند.
• از ویبره زنی با مدل‌های بنزینی در فضاهای سرپوشیده فاقد تهویه جداً خودداری کنید. همچنین هر نوع پاشش سوخت بر روی بدنه موتور را برطرف نمایید.
• کابل برق ویبراتورهای الکتریکی را از مسیری امن و به‌ دور از تجهیزات کارگاهی کشیده باشید. دقت کنید که کابل برق کاملاً سالم و یکپارچه باشد.
• از منبع برق مطمئن برای کار دستگاه استفاده کنید.
• در حین عملیات ویبره زنی از حضور افراد متفرقه در اطراف کف محل بتن ریزی خودداری کنید.

ویبراتور بتن دستگاه ساده ای است. اما برای کاری بزرگ طراحی شده است. با استفاده مناسب این دستگاه می توانیم تمام حباب های مانده در اعماق بتن را خارج کنیم. اما زمانی در این عملیات موفق هستیم که توانسته باشیم دستگاه موتور ویبراتور مناسب با قدرت کافی را انتخاب کرده باشیم. در این مقاله با دسته بندی اناع موتور ویبره آشنا شده اید. حالا بهتر می توانید در مورد کارایی و قابلیت های فنی هر محصول ارتعاش بتن فنی تر تصمیم گیری کنید.